Fundacja Rodzinna – zasady opodatkowania i obowiązki prawne

Od 22 maja 2023 roku funkcjonuje w Polsce nowa instytucja prawna – fundacja rodzinna, która została wprowadzona ustawą z dnia 26 stycznia 2023 roku. Głównym celem ustanowienia fundacji rodzinnej jest zabezpieczenie majątku przedsiębiorstwa rodzinnego, jego skuteczna ochrona oraz umożliwienie długoterminowego rozwoju poprzez realizację nowych inwestycji.

Fundacja rodzinna uzyskuje osobowość prawną poprzez wpis do rejestru fundacji rodzinnych, prowadzonego przez Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim. Akt założycielski fundacji rodzinnej lub testament stanowiący podstawę jej powołania muszą być sporządzone w formie aktu notarialnego. Warto zaznaczyć, że zgłoszenia fundacji dokonuje fundator lub – w przypadku testamentu – zarząd fundacji, najpóźniej w terminie 6 miesięcy od dnia sporządzenia aktu lub ogłoszenia testamentu.

Beneficjentami fundacji rodzinnej mogą być zarówno członkowie rodziny fundatora, sam fundator, jak i osoby trzecie czy organizacje pozarządowe prowadzące działalność pożytku publicznego. Fundacja zarządza majątkiem oraz realizuje świadczenia na rzecz beneficjentów, które mogą obejmować np. pokrycie kosztów utrzymania, edukacji, leczenia czy wsparcia działalności statutowej organizacji pozarządowych.

Pod względem podatkowym fundacja rodzinna korzysta z istotnych udogodnień:

Założenie fundacji rodzinnej oraz przekazanie jej majątku nie podlega podatkowi dochodowemu od osób prawnych (CIT) ani podatkowi od czynności cywilnoprawnych (PCC).
Fundacja rodzinna zasadniczo korzysta ze zwolnienia podmiotowego z CIT, jednak zwolnienie to nie obejmuje wszystkich przychodów. Obowiązują wyjątki dotyczące:
– podatku od przychodów z budynków,
– podatku od świadczeń na rzecz beneficjentów, ukrytych zysków oraz mienia z likwidacji fundacji (stawka 15%),
– działalności gospodarczej prowadzonej poza zakresem określonym ustawą o fundacji rodzinnej (stawka 25%).

Rodzaj opodatkowania	Opis	Stawka podatku
Założenie fundacji i przekazanie majątku	Nie podlega opodatkowaniu CIT ani PCC.	0%
Dochody fundacji rodzinnej	Zasadniczo zwolnione z CIT (art. 6 ust. 1 pkt 25 CIT), z wyjątkami.	0% (z wyjątkami)
Świadczenia dla beneficjentów	Opodatkowane, niezależnie od grupy podatkowej beneficjenta.	15% CIT
Mienie przy rozwiązaniu fundacji	Podlega opodatkowaniu jak świadczenia (fundacja = podatnik).	15% CIT
Ukryte zyski (np. usługi prawne dla beneficjenta)	Świadczenia o charakterze wynagrodzenia – traktowane jako ukryte zyski.	15% CIT
Działalność wykraczająca poza art. 5 ustawy	Niedozwolona działalność gospodarcza, np. sprzedaż sprzętu wędkarskiego.	25% CIT (sankcyjny)

Świadczenia wypłacane przez fundację rodzinną, w tym również ukryte zyski (np. wynagrodzenia za usługi doradcze, prawne czy księgowe świadczone przez beneficjentów), opodatkowane są stawką CIT w wysokości 15%. Fundacja pełni wówczas funkcję podatnika, a obowiązek zapłaty podatku powstaje do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym świadczenie zostało przekazane beneficjentowi.

Istotne jest przestrzeganie zakresu działalności gospodarczej określonej w ustawie. Przychody z działalności niezgodnej z przepisami ustawy o fundacji rodzinnej, takie jak np. sprzedaż produktów wykraczających poza dozwolony zakres, opodatkowane są sankcyjną stawką 25%.

Podsumowując, fundacja rodzinna stanowi efektywne narzędzie zabezpieczenia rodzinnego majątku oraz optymalizacji podatkowej, pod warunkiem ścisłego przestrzegania ustawowych zasad dotyczących prowadzenia działalności i opodatkowania.

Fundacja Rodzinna – zasady opodatkowania i obowiązki prawne

Menu

Adres

Kontakt